Ο ταή μ’, ο οικολόγον!
Έναν καιρόν κ’ έναν ζαμάν’, για παλαιά θα λέμεν
Είνας εαρίφ’ς παντέφτεχος, εζήν’νεν και ν’ επέν’νεν
Υπάκουος και δουλευτάρ’ς, το φως απέσ’ ση ψη ν ατ’
Άρ’ με τα ξύλα ντ’ έκοφτ’νεν, ΄γυρόκλωθ’νεν τ’ οσπίτ’ ν ατ’
Σεαμέρωσεν τον γάιδαρον, κρέμασεν τα σκοινία
Ο ασκετής πάει σο ραχίν, θ’ αντιβοούν τ’ ορμία
Τρανόν, δέντρον, παλέν, ξερόν, γομάτον μασχαρείας
Άψον, σβήσον, κόψον, σκίσον, αλήωρα δουλείας
Ας σο ραχίν θα φέρ’ μανίν, βράζ’ κ’ επεκεί ξερεί’α
Και κρούει ατο με το κασκάρ’, να άφτ’ και τσιγαρία
Φουλτούρ-φουλτούρ εφύσανεν, αέρας σα ραχία
Με τουλουμί’, με κεμεντζές, με χειλιαβρί΄ λαλίαν
Τσοπάν’ λαλούν’ με το γαβάλ’, τα πρόατα να βόσκουν
Θ’ αλμέγ’νε, θα τυροκομούν’, το βράδον όντες κλώσκουν
Σα δύο αλάτ’ ανάμεσα, πεγάδ’ πετροχτιμένον
Χαλκοματένεν έναν τασ’, σο ζιντζίρ’ κρεμαμένον
Ση πεγαδί’ τον κώλον κιάν’, εχ’ κολημένα βδέλας
΄Θα̤ρρείς παρέλασην ευτάν’, κορ’τζόπα με κορδέλας
Κι ολόερα πυκνόβλαστα, άσπρα τα σαπωνίτας
Χορολαγκεύν’νε ανάμεσα, τα πράσινα τσιχρίτας
Το κρένερον θολόν έρθεν, ας σα πολλά βρεχία
Έναν τσαπούτ’ εύρεν και βάλ’, σο τασ’ για φιλιτρίαν
Λαπ, λαπ, πίν’ πουζ κρύον νερόν, ταμάμ’ για θερμοφόραν
Και ανατάν και μπαμπατάν θα κρούει την ανηφόραν
Εσέβεν σα απάτητα όθεν γεννούν τ’ αγρίμεα
Κούκος λαλεί, λαλεί κι ατός, «τσ’ ευδίας» τα τσαλίμεα
Ψηλά ραχιά και πράσινα, φιλώ και χαιρετώ σας
Τ’ οσπίτ’ εσείς χουλένετε και χάρην εχρωστώ σας
Καρφών’ τ’ ομμάτ’ σα μέρμυγκας, ση ρίζαν τη οξέας
Πως τοπλαεύν’νε το φαγείν, παν’ κ’ έρταν σα φωλέας
Ση στράταν ντ’ επορπάτ’νανε, ΄νεμείνεν να δεβήν’ναν
Ωρεάσον τσουγναεύ’ ετα, ψην έχ’νε κ’ είναι κρίμαν
-Πόσα πατμάν’ ζυίεις μερμήγκ’ και σκών’τα εσύ πα βάρη;
-Σεράντα είπεν ζύεστα, με τ’ εμόν το γαντάρι
-Που πας αφέντη μ’ μέρμηγκα, φουριόζος φορτωμένος;
-Τ’ οσπίτ’ σταρχίζουμ’ χειμωγκόν, κανείς μ’ έν’ πεινασμένος
Εξέγκεν ας σο δίσακον, έναν κοτέρ’ ψωμόπον
Ετσάντσεν και ση στράτα του, τριμμένον θρουμουλόπον
Γαρσί΄ ατ’ στέκ’ είνας αβτζής, με το τυφέκ’ σ’ ωμία τ’
Καψόλ, παρότ’, μολύβ’, βοά, εκόπεν η λαλία ατ’
Είναν περδίκαν πλουμιστήν, σουμαδεύ’ με μανίαν
Τα πουλόπα τς, ν’ αϊλλοί΄, ν’ αϊλλοί΄, θα σύρ’νε ορφανίαν
Τινάεν σον αέραν, ρουζ’, σουμά τ’ εβγών’ η ψη α τς
Το ταίρ’ν ατς θ’ αραεύ’ εατεν, τσι θα φαζ’ τα πουλία τς;
Τη ορφανίας συμφορά, σ’ αγλώσσωτα πουλόπα
Επέμ’ναν αναχάπαρα, αφώλετα τα ψόπα
Πουλόπο μ’ ολιγόζωον, παρχαρολαλημένον
Κανείς ΄κ’ εξέρ’ ντο ΄ίνεται, ση μοίρας το γραμμένον
Ο κόσμον μαύρος κι άδικος , τ’ άγρε όλεα σκοτούνταν
Τοι ορφανίων το κισμέτ’, πόνεα ντο ΄κί λαρούνταν
Οπίσ’ αβτζή, οπίσ’ αβτζή, θα τρώς τη λιθαρέαν
Την ψήν τ΄ εμόν πα σκότωσες, ΄ποίκεσ’ ατεν μανέαν
-Ό,τι σκωτώνεις νε αβτζή, πασκίμ χαρίεις α ο Χτίστης
Νουνίζ’, φουρκίζ’ και φτυλακίζ’, μω- τ’ έργος και την πίστης
Σ’ έναν πελίτ’ θερίον κιάν, κάτσεν κι αροθυμίεν
Τον Πόντον τον ανάσπαλτον, τον Πόντον ντ’ ορφανίεν
Κι άλλο καλλίον ζήναμεν, ση πατρίδας τα χρόνεα
Πουλόπα ξάι ΄κ’ ετρόμαζαν, εκόνεβαν ζυγόνεα
Ολ’ εθαρρείς έναν έμ’νες, ευσπλαχνικόν το γαίμαν
Κανείς τα «θεία» ΄κ’ έβριζεν, φογούσαν και το ψέμαν
Καραγατσί’ είχα μ’ δύναμην κι αντίλαλον σ’ αστέρεα
Σα χέρεα μουν εκράτ’ναμεν, λουλούδεα αντί μαχαίρεα
Πατρίδα μ’ τ’ ορμανόπα σου, με τα ποταμοάκρεα
Ποίον να λες, ποίον να κλαις, αμάν γομούσαι δάκρεα
Τα αίματα ντο έτρεξαν, απέσ’ άγρεα τ’ ορμάνε
Κυλίγαν’ και επότσανε, τη θάλασσαν τη Μαύρεν
Αδά κι ακεί εχάθαμεν, σα στράτας, σ’ εξορίας
Σα πόλεμους, σα παπόρεα, σ’ άσπλαχνα καραντίνας
Βαθέα ρίζας και τρανά, σον Πόντον ξεριζώθαν
Χαλάσματα, καψίματα, ταφόπα βεβηλώθαν
Η μάνα εχάσεν το παιδίν και το παιδίν τη μάναν
΄Κ’ επρόλαβαν να χάρουνταν, ούτε το πρώτον γάλαν
Ανάσπαλτα τη προσφυγιάς, χρόνε καταραμένα
Η πείνα και τ’ αρρώστιας, χώματα ματωμένα
Άλλο τιδέν ΄κ’ έχω Θεέ μ’, αξάν’ παρακαλώ σεν
Την ψή ν’ τ’ εμόν πα έπαρτο, ατό μόνον χρωστώ σεν
Με τραβωδήν και με χορόν, με κέφεα και φιλίαν
Έρθαμεν σην Ελλάδα μου κ’ έχτισα μ’ τα χωρία
Αγνά και θαμαστά έσαν, τα χρόνε αδά ας τ’ έρθαμ’
Ντ’ έσυραμ’ ν’ ανασπάλλουμεν κι όλ’ άσκεμα εφέρθαν’
Για τ’ όποιον όλ’ βλαστημούν’, τη ράτσας ιμ το μύρον;
Τουρκόσποροι, αούτηδες, παιδίον και λαζίον
Τα δέντρα μαυροφόρεσαν, άλλο κι καλατζεύ’νε
Ατόσα χρόνεα εδαίβανε, την ρίζαν αραεύ’νε
Τη Ηλ’ αχτίναν τ’ έμορφον, είδεν την αδικίαν…
Δώρον αντίχαρον χαράς, εφέκα μ’ την αντρείαν
Τα άγρεα, τα τσάτσαλα, όλε τα χερσοτόπεα
Εμείς έρθαμ’ κ’ εποίκα μεν, ανθοφορίας τόπεα
Κάτ’ έπαθαμ’, Σουμέλα μου, χάθεν η πίστ’ κι εγάπη
Εμορφον λέγ’νε το κακόν, την ώραν κλώθ’ φαρμάκι
Κάτ’ `επαθαμ’, Ακρίτα μου, τον κόσμον ΄ποίκαν μάγια
Ματωβαμένον έν’ η γής, λάβαρα καταμάγια
Κάτ’ έπαθαμ’, νε Μάραντε, ο νόμον γους ντωγμένον
Τα βογγετά αμέτρητα, τάμαν αρωστημένον
Να αξιών’ Πανάγαθος, να ελέπω την πατρίδαν
Τα χώματα να προσκυνώ, ντ’ εχάσα μ’ κι άλλο ΄κ’ είδα μ’
Τα χελιδόνεα κλώσκουνταν, εμείς πάμεν και πάμεν
Ο κόσμον τσίπ’ εφτώχινεν, το νόημαν εχάθεν…
Έναν καιρόν κ’ έναν ζαμάν’, για παλαιά θα λέμεν
Είνας εαρίφ’ς παντέφτεχος, εζήν’νεν και ν’ επέν’νεν
Υπάκουος και δουλευτάρ’ς, το φως απέσ’ ση ψη ν ατ’
Άρ’ με τα ξύλα ντ’ έκοφτ’νεν, ΄γυρόκλωθ’νεν τ’ οσπίτ’ ν ατ’
Σεαμέρωσεν τον γάιδαρον, κρέμασεν τα σκοινία
Ο ασκετής πάει σο ραχίν, θ’ αντιβοούν τ’ ορμία
Τρανόν, δέντρον, παλέν, ξερόν, γομάτον μασχαρείας
Άψον, σβήσον, κόψον, σκίσον, αλήωρα δουλείας
Ας σο ραχίν θα φέρ’ μανίν, βράζ’ κ’ επεκεί ξερεί’α
Και κρούει ατο με το κασκάρ’, να άφτ’ και τσιγαρία
Φουλτούρ-φουλτούρ εφύσανεν, αέρας σα ραχία
Με τουλουμί’, με κεμεντζές, με χειλιαβρί΄ λαλίαν
Τσοπάν’ λαλούν’ με το γαβάλ’, τα πρόατα να βόσκουν
Θ’ αλμέγ’νε, θα τυροκομούν’, το βράδον όντες κλώσκουν
Σα δύο αλάτ’ ανάμεσα, πεγάδ’ πετροχτιμένον
Χαλκοματένεν έναν τασ’, σο ζιντζίρ’ κρεμαμένον
Ση πεγαδί’ τον κώλον κιάν’, εχ’ κολημένα βδέλας
΄Θα̤ρρείς παρέλασην ευτάν’, κορ’τζόπα με κορδέλας
Κι ολόερα πυκνόβλαστα, άσπρα τα σαπωνίτας
Χορολαγκεύν’νε ανάμεσα, τα πράσινα τσιχρίτας
Το κρένερον θολόν έρθεν, ας σα πολλά βρεχία
Έναν τσαπούτ’ εύρεν και βάλ’, σο τασ’ για φιλιτρίαν
Λαπ, λαπ, πίν’ πουζ κρύον νερόν, ταμάμ’ για θερμοφόραν
Και ανατάν και μπαμπατάν θα κρούει την ανηφόραν
Εσέβεν σα απάτητα όθεν γεννούν τ’ αγρίμεα
Κούκος λαλεί, λαλεί κι ατός, «τσ’ ευδίας» τα τσαλίμεα
Ψηλά ραχιά και πράσινα, φιλώ και χαιρετώ σας
Τ’ οσπίτ’ εσείς χουλένετε και χάρην εχρωστώ σας
Καρφών’ τ’ ομμάτ’ σα μέρμυγκας, ση ρίζαν τη οξέας
Πως τοπλαεύν’νε το φαγείν, παν’ κ’ έρταν σα φωλέας
Ση στράταν ντ’ επορπάτ’νανε, ΄νεμείνεν να δεβήν’ναν
Ωρεάσον τσουγναεύ’ ετα, ψην έχ’νε κ’ είναι κρίμαν
-Πόσα πατμάν’ ζυίεις μερμήγκ’ και σκών’τα εσύ πα βάρη;
-Σεράντα είπεν ζύεστα, με τ’ εμόν το γαντάρι
-Που πας αφέντη μ’ μέρμηγκα, φουριόζος φορτωμένος;
-Τ’ οσπίτ’ σταρχίζουμ’ χειμωγκόν, κανείς μ’ έν’ πεινασμένος
Εξέγκεν ας σο δίσακον, έναν κοτέρ’ ψωμόπον
Ετσάντσεν και ση στράτα του, τριμμένον θρουμουλόπον
Γαρσί΄ ατ’ στέκ’ είνας αβτζής, με το τυφέκ’ σ’ ωμία τ’
Καψόλ, παρότ’, μολύβ’, βοά, εκόπεν η λαλία ατ’
Είναν περδίκαν πλουμιστήν, σουμαδεύ’ με μανίαν
Τα πουλόπα τς, ν’ αϊλλοί΄, ν’ αϊλλοί΄, θα σύρ’νε ορφανίαν
Τινάεν σον αέραν, ρουζ’, σουμά τ’ εβγών’ η ψη α τς
Το ταίρ’ν ατς θ’ αραεύ’ εατεν, τσι θα φαζ’ τα πουλία τς;
Τη ορφανίας συμφορά, σ’ αγλώσσωτα πουλόπα
Επέμ’ναν αναχάπαρα, αφώλετα τα ψόπα
Πουλόπο μ’ ολιγόζωον, παρχαρολαλημένον
Κανείς ΄κ’ εξέρ’ ντο ΄ίνεται, ση μοίρας το γραμμένον
Ο κόσμον μαύρος κι άδικος , τ’ άγρε όλεα σκοτούνταν
Τοι ορφανίων το κισμέτ’, πόνεα ντο ΄κί λαρούνταν
Οπίσ’ αβτζή, οπίσ’ αβτζή, θα τρώς τη λιθαρέαν
Την ψήν τ΄ εμόν πα σκότωσες, ΄ποίκεσ’ ατεν μανέαν
-Ό,τι σκωτώνεις νε αβτζή, πασκίμ χαρίεις α ο Χτίστης
Νουνίζ’, φουρκίζ’ και φτυλακίζ’, μω- τ’ έργος και την πίστης
Σ’ έναν πελίτ’ θερίον κιάν, κάτσεν κι αροθυμίεν
Τον Πόντον τον ανάσπαλτον, τον Πόντον ντ’ ορφανίεν
Κι άλλο καλλίον ζήναμεν, ση πατρίδας τα χρόνεα
Πουλόπα ξάι ΄κ’ ετρόμαζαν, εκόνεβαν ζυγόνεα
Ολ’ εθαρρείς έναν έμ’νες, ευσπλαχνικόν το γαίμαν
Κανείς τα «θεία» ΄κ’ έβριζεν, φογούσαν και το ψέμαν
Καραγατσί’ είχα μ’ δύναμην κι αντίλαλον σ’ αστέρεα
Σα χέρεα μουν εκράτ’ναμεν, λουλούδεα αντί μαχαίρεα
Πατρίδα μ’ τ’ ορμανόπα σου, με τα ποταμοάκρεα
Ποίον να λες, ποίον να κλαις, αμάν γομούσαι δάκρεα
Τα αίματα ντο έτρεξαν, απέσ’ άγρεα τ’ ορμάνε
Κυλίγαν’ και επότσανε, τη θάλασσαν τη Μαύρεν
Αδά κι ακεί εχάθαμεν, σα στράτας, σ’ εξορίας
Σα πόλεμους, σα παπόρεα, σ’ άσπλαχνα καραντίνας
Βαθέα ρίζας και τρανά, σον Πόντον ξεριζώθαν
Χαλάσματα, καψίματα, ταφόπα βεβηλώθαν
Η μάνα εχάσεν το παιδίν και το παιδίν τη μάναν
΄Κ’ επρόλαβαν να χάρουνταν, ούτε το πρώτον γάλαν
Ανάσπαλτα τη προσφυγιάς, χρόνε καταραμένα
Η πείνα και τ’ αρρώστιας, χώματα ματωμένα
Άλλο τιδέν ΄κ’ έχω Θεέ μ’, αξάν’ παρακαλώ σεν
Την ψή ν’ τ’ εμόν πα έπαρτο, ατό μόνον χρωστώ σεν
Με τραβωδήν και με χορόν, με κέφεα και φιλίαν
Έρθαμεν σην Ελλάδα μου κ’ έχτισα μ’ τα χωρία
Αγνά και θαμαστά έσαν, τα χρόνε αδά ας τ’ έρθαμ’
Ντ’ έσυραμ’ ν’ ανασπάλλουμεν κι όλ’ άσκεμα εφέρθαν’
Για τ’ όποιον όλ’ βλαστημούν’, τη ράτσας ιμ το μύρον;
Τουρκόσποροι, αούτηδες, παιδίον και λαζίον
Τα δέντρα μαυροφόρεσαν, άλλο κι καλατζεύ’νε
Ατόσα χρόνεα εδαίβανε, την ρίζαν αραεύ’νε
Τη Ηλ’ αχτίναν τ’ έμορφον, είδεν την αδικίαν…
Δώρον αντίχαρον χαράς, εφέκα μ’ την αντρείαν
Τα άγρεα, τα τσάτσαλα, όλε τα χερσοτόπεα
Εμείς έρθαμ’ κ’ εποίκα μεν, ανθοφορίας τόπεα
Κάτ’ έπαθαμ’, Σουμέλα μου, χάθεν η πίστ’ κι εγάπη
Εμορφον λέγ’νε το κακόν, την ώραν κλώθ’ φαρμάκι
Κάτ’ `επαθαμ’, Ακρίτα μου, τον κόσμον ΄ποίκαν μάγια
Ματωβαμένον έν’ η γής, λάβαρα καταμάγια
Κάτ’ έπαθαμ’, νε Μάραντε, ο νόμον γους ντωγμένον
Τα βογγετά αμέτρητα, τάμαν αρωστημένον
Να αξιών’ Πανάγαθος, να ελέπω την πατρίδαν
Τα χώματα να προσκυνώ, ντ’ εχάσα μ’ κι άλλο ΄κ’ είδα μ’
Τα χελιδόνεα κλώσκουνταν, εμείς πάμεν και πάμεν
Ο κόσμον τσίπ’ εφτώχινεν, το νόημαν εχάθεν…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου